Chú trọng vai trò của cộng đồng

Sau thời gian vận hành thử nghiệm, hệ thống hàng rào điện (thuộc dự án khẩn cấp bảo tồn voi Đồng Nai giai đoạn 2014-2020) bước đầu đã phát huy hiệu quả, hạn chế xung đột giữa người và voi.

Phó chủ tịch UBND tỉnh Võ Văn Chánh (bìa trái) tham quan thực tế hệ thống hàng rào điện tại Trạm Kiểm lâm Suối Kốp (Khu Bảo tồn thiên nhiên - văn hóa Đồng Nai).

Vừa qua, UBND tỉnh đã thông qua quyết định về phương án quản lý, bảo vệ, vận hành hệ thống hàng rào điện, chòi giám sát voi, tuyến đường cặp theo hàng rào điện này.

* Bàn giao hệ thống hàng rào điện

Hệ thống hàng rào điện có chiều dài 50km đi qua các huyện Vĩnh Cửu, Định Quán; tuyến đường cặp theo hàng rào điện và các chòi giám sát voi, bảng cảnh báo... được giao cho Khu Bảo tồn thiên nhiên - văn hóa Đồng Nai, Công ty TNHH một thành viên lâm nghiệp La Ngà, Vườn quốc gia Cát Tiên tiếp nhận và tổ chức quản lý, bảo vệ, vận hành.

Cụ thể, Khu Bảo tồn thiên nhiên - văn hóa Đồng Nai được giao quản lý 5 tuyến hàng rào điện với tổng chiều dài 25,5km nằm trên địa bàn huyện Vĩnh Cửu. Trong tuyến này còn có 10 cổng chính, 2 chòi giám sát voi, 3 bảng cảnh báo và gần 12km tuyến đường cặp theo hàng rào điện...

Công ty TNHH một thành viên lâm nghiệp La Ngà được giao quản lý 5 tuyến hàng rào điện với tổng chiều dài 23km thuộc địa bàn huyện Định Quán. Tuyến này có 15 cổng chính, 1 chòi giám sát voi, 4 bảng cảnh báo, 4km tuyến đường cặp theo hàng rào điện...

Vườn quốc gia Cát Tiên tiếp nhận và tổ chức quản lý khoảng 1,5km hàng rào điện thuộc tuyến số 10 trên địa bàn huyện Định Quán và 1 cổng chính, 1 bảng cảnh báo...

Các đơn vị nói trên xây dựng kế hoạch, dự toán kinh phí thực hiện, lồng ghép vào phương án quản lý bảo vệ rừng hằng năm gửi Sở Nông nghiệp - phát triển nông thôn thẩm định, phê duyệt theo quy định.

Theo ông Lê Việt Dũng, Chi cục phó Chi cục Kiểm lâm Đồng Nai, hiện nay hàng rào điện đã bảo vệ được khoảng 5 ngàn hécta cây trồng của người dân ở các địa phương mà tuyến hàng rào điện đi qua.

“Thời gian qua vẫn còn xảy ra tình trạng người dân ra vào nương rẫy vô ý, quên không đóng cổng, cũng như có một số đối tượng tháo trộm các thiết bị điện... thuộc hệ thống hàng rào điện. Do đó, các đơn vị được giao quản lý các tuyến hàng rào điện cần tăng cường kiểm tra, phối hợp với chính quyền địa phương đẩy mạnh công tác tuyên truyền, nâng cao ý thức người dân” - ông Dũng chia sẻ.

* Hướng tới giải pháp bảo tồn voi bền vững

Bà Nguyễn Thị Thanh Chu (ấp Cây Cầy, xã Phú Lý, huyện Vĩnh Cửu) chia sẻ: “Tại những khu vực có hàng rào điện, voi hầu như không còn ra nữa, bà con đi làm rẫy cảm thấy yên tâm hơn. Tôi mong hệ thống hàng rào điện này tiếp tục được duy trì, vận hành tốt để hạn chế tình trạng voi thường lui tới phá hoại”.

Chi cục Kiểm lâm Đồng Nai cũng đã kiến nghị xây dựng tiếp 20km hàng rào điện ở những khu vực voi thường đi qua nhưng chưa có hàng rào điện. Bà Điểu Thị Lan (ấp 5, xã Thanh Sơn, huyện Định Quán) chia sẻ, một số khu vực ở địa phương hiện chưa có hàng rào điện nên voi vẫn thường hay vào phá hoại rau màu. Mặc dù người dân địa phương đã có các phương án để đuổi voi, nhưng một số người không biết cách đuổi, manh động sẽ gây ra xung đột với voi. Do đó, bà con hy vọng hệ thống hàng rào điện sẽ được xây dựng bổ sung.

Theo các chuyên gia, hàng rào điện là một trong những biện pháp hạn chế xung đột giữa người và voi. Tuy nhiên, các chuyên gia cũng cho rằng voi là động vật rất thông minh nên chúng sẽ tìm cách đối phó.

Ông Trần Văn Mùi, Giám đốc Khu Bảo tồn thiên nhiên - văn hóa Đồng Nai cho biết, việc vận hành, bảo vệ hệ thống hàng rào điện nói riêng và công tác bảo tồn voi nói chung rất cần sự phối hợp chặt chẽ của các cơ quan chức năng, đặc biệt là sự chung tay của cộng đồng... để hệ thống vận hành tốt, cũng như hướng tới các biện pháp bảo tồn voi bền vững, hạn chế tối đa những xung đột giữa người và voi.

Phó chủ tịch UBND tỉnh Võ Văn Chánh yêu cầu Ban Quản lý dự án khẩn cấp bảo tồn voi tỉnh Đồng Nai, các đơn vị liên quan cần có kế hoạch vận hành, bảo dưỡng hàng rào điện, chòi giám sát voi... có hiệu quả; đẩy mạnh công tác tuyên truyền cho người dân và nêu cao vai trò của cộng đồng dân cư, chính quyền địa phương để hướng tới các giải pháp bảo tồn voi, phòng tránh xung đột giữa người và voi mang tính bền vững...

Hải Quân