Tranh cãi về tour du lịch xem dân nghèo sống ra sao

TTO - Bất chấp quy định cấm chụp ảnh hay bày tỏ thái độ khen chê, ngày càng nhiều du khách đăng ký tour du lịch khu ổ chuột ở Philippines để có cái nhìn thực tế về bất công xã hội và hiểu thêm thế giới người nghèo.

Một số du khách muốn có cái nhìn thực tế về vấn đề xã hội đang diễn ra trong thành phố hơn là dành thời gian đến các địa điểm "không thể bỏ qua" thường được các tour thông thường đề xuất - Ảnh: NATIONAL GEOGRAPHIC

Tạp chí National Geographic vừa đăng loạt ảnh phóng sự thông qua tour tham quan khu ổ chuột, ghi lại cuộc sống trần trụi tại khu ổ chuột của thủ đô Manila, Philippines.

Thực tế, từ "Ổ chuột" (Slumming) đã được bổ sung vào Từ điển tiếng Anh Oxford từ những năm 1860. Và tour tham quan khu ổ chuột vốn cũng không phải là hiện tượng mới mẻ.

Di sản văn hóa phong phú đã mang đến số lượng lớn khách du lịch cho thủ đô Manila. Tuy nhiên, nắm bắt được nhu cầu của một số du khách muốn có cái nhìn thực tế về sự bất bình đẳng đang diễn ra trong thành phố, các công ty lữ hành tại Philippines đã cung cấp các tour tham quan những khu ổ chuột tại đây.

Tại Manila, công ty lữ hành Smokey Tours kết nối du khách với cư dân tại các khu ổ chuột. Cô Hannah Reyes Morales - một nhiếp ảnh gia địa phương - đã ghi lại các khoảnh khắc trong hành trình đi bộ của cô cùng với một nhóm làm dự án cho National Geographic Travel.

Tại thủ đô Manila có hàng trăm khu ổ chuột. Công ty lữ hành Smokey Tours đưa khách tham quan Baseco - khu ổ chuột nằm dọc dòng sông Pasig bị ô nhiễm nặng - Ảnh: NATIONAL GEOGRAPHIC

Theo nguyên tắc, du khách đến tham quan sẽ không được phép quay phim, chụp hình tại khu ổ chuột. Tuy nhiên, tác giả bộ ảnh xác nhận: "Tôi đã được các lãnh đạo trong cộng đồng cũng như công ty lữ hành cho phép chụp ảnh nhưng thực tế thì bản thân tour tham quan này không có chính sách cho phép du khách làm chuyện đó".

Chính sách cấm chụp ảnh được cho là mang tính giáo dục và nhằm tôn trọng những người sống xung quanh. Mặc dù vậy, một số khách tham quan vẫn cố tình chụp lén.

Mục đích của việc tổ chức tour tham quan khu ổ chuột cũng đa dạng như thành phần tham gia tour. Trong đó, mục đích giúp đỡ, hỗ trợ cải thiện đời sống sinh hoạt, kinh tế, giáo dục cho cộng đồng dân cư tại các khu ổ chuột là những động lực mang tính tích cực hơn cả.

Du lịch khu ổ chuột dù có tác động đến việc cải thiện đời sống tại khu ổ chuột nhưng suy cho cùng, hình thức du lịch này vẫn không phải là câu trả lời hoàn hảo giải quyết hiệu quả vấn nạn của người dân khu ổ chuột đang đối mặt hằng ngày.

Nghĩa trang phía bắc thủ đô Manila là một điểm đến trong hành trình tour do Smokey Tours thiết kế. Hàng ngàn người nghèo sống tại đây đã biến mộ bia thành chỗ qua đêm - Ảnh: NATIONAL GEOGRAPHIC

Trẻ em chơi đùa, nhảy từ mộ này sang mộ khác - Ảnh: NATIONAL GEOGRAPHIC

Dân xóm Baseco sống ven sông Pasig nhưng thiếu nguồn nước uống sạch - Ảnh: NATIONAL GEOGRAPHIC

Một số quan điểm cho rằng hình thức tham quan khu ổ chuột là một cơ hội cho du khách kết nối với dân địa phương và lắng nghe trực tiếp câu chuyện của họ - Ảnh: NATIONAL GEOGRAPHIC

Đàn ông địa phương nghỉ ngơi bên bờ sông Pasig, vừa quan sát các du khách ghé tham quan - Ảnh: NATIONAL GEOGRAPHIC

Nhiều người tại Manila kiếm sống bằng công việc nhặt rác nhựa để tái chế - Ảnh: NATIONAL GEOGRAPHIC

Một số người cho rằng hình thức du lịch khu ổ chuột chỉ trao thêm quyền lợi cho du khách trong khi đó lại thương mại hóa tình cảnh khốn khó của người nghèo - Ảnh: NATIONAL GEOGRAPHIC

Một số khác lại cho rằng đến xem đời sống sinh hoạt tại các khu ổ chuột vẫn tốt hơn việc phớt lờ vấn đề tại đây - Ảnh: NATIONAL GEOGRAPHIC

Chính sách của Smokey Tours không cho phép du khách chụp ảnh. Trên thực tế, chính sách này khó thực hiện một cách rốt ráo - Ảnh: NATIONAL GEOGRAPHIC