Mỹ quan đô thị từ công trình vốn ngân sách

Trong vấn đề phát triển đô thị, ngoài yếu tố quy hoạch thì các công trình xây dựng nếu được chú ý sẽ tạo thêm mỹ quan cho đô thị đó. Theo giới chuyên môn, những công trình xây dựng bằng vốn ngân sách cũng rất quan trọng để góp phần tạo ra những điểm nhấn cho bộ mặt đô thị.

Đài PT-TH Đồng Nai là một trong những công trình đoạt Giải kiến trúc quốc gia 2014.

Không chỉ là vẻ đẹp bên ngoài, những công trình được thiết kế tốt còn có điểm mạnh khác là không gian sử dụng của công trình không bị sa vào sự nhàm chán, đơn điệu.

* Các công trình thiếu nét riêng

Thời gian qua nhiều công trình sử dụng vốn ngân sách tại TP.Biên Hòa cũng như các huyện, thị thường được thiết kế giống nhau. Cụ thể như các trụ sở cơ quan nhà nước, trường học xây mới cứ na ná như nhau mặc dù nhu cầu sử dụng, chức năng rất khác. Ngay cả cách bố trí không gian bên trong cũng khá đơn điệu. Việc chọn lựa kiểu dáng kiến trúc chưa đặt làm trọng yếu đó cũng là lý do vì sao ít công trình tạo được phong cách kiến trúc riêng. Đơn cử khi đến những UBND các phường các lối kiến trúc là một dãy nhà 1-2 lầu (tùy diện tích) hoặc hình chữ U, chữ L như UBND các phường Thống Nhất, Tân Tiến, Trảng Dài (cũ) (TP.Biên Hòa), UBND xã Xuân Tân (TX.Long Khánh), UBND xã Bảo Hòa (huyện Xuân Lộc)… “Trụ sở một số phường xây dựng sau này được chú ý hơn về kiến trúc nên đỡ hơn nhưng vẫn chưa tạo ra lối kiến trúc riêng” - một kiến trúc sư nhận xét. 

Nguyên nhân dẫn đến các công trình vốn ngân sách như trụ sở các phường, xã, cơ quan, trường học xây mới đều có kiến trúc gần giống nhau là vì chủ đầu tư không đòi hỏi nhiều về kiến trúc nên đơn vị tư vấn cứ làm tương tự nhau cho ít tốn kém.

Ông Đỗ Thành Phương, Phó giám đốc Sở Xây dựng, cho biết: “Theo quy định, để được cấp phép các công trình xây dựng vốn ngân sách phải tuân thủ đầy đủ các tiêu chí về công năng sử dụng, thiết kế cơ sở, các loại vật liệu..., còn việc công trình đẹp hay không lại là do đơn vị tư vấn thiết kế”. Vì thế, chỉ những công trình nào may mắn có đơn vị tư vấn, thiết kế tốt và quan tâm về mặt kiến trúc mới có được công trình đẹp, chỉ những công trình lớn tỉnh mới tổ chức thi tuyển kiến trúc.

Biên Hòa, thành phố có 320 năm hình thành và phát triển nhưng những công trình kiến trục đẹp “bền” theo thời gian chỉ tính trên đầu ngón tay như: Cục Hải quan Đồng Nai là một công trình được thiết kế không gian khá tốt. Một lãnh đạo của Tổng cục Hải quan về dự hội nghị từng nhận xét ông không ngờ trụ sở này được xây dựng cách đây hơn 20 năm bởi đến nay vẫn rất hiện đại và sự bố trí không gian vẫn phù hợp với nhu cầu phát triển.

Bên cạnh đó có trụ sở Tỉnh ủy, Đài PT-TH Đồng Nai… 

* Điểm nhấn cho đô thị

Hiện nay, TP.Biên Hòa đã là đô thị loại I, TX.Long Khánh phấn đấu đến năm 2020 trở thành thành phố, các huyện Long Thành, Nhơn Trạch, Trảng Bom cũng đang phấn đấu tăng hạng cho đô thị nên đối với công trình vốn ngân sách, dù quy mô lớn hay nhỏ cũng cần được quan tâm về mặt kiến trúc, tạo những điểm nhấn giúp đô thị khang trang hơn.

Ông Lý Thành Phương, Chủ tịch Hội Kiến trúc sư Đồng Nai, cho rằng: “Học sinh khi đến một ngôi trường có kiến trúc đẹp sẽ thích hơn, các em sẽ yêu ngôi trường của mình khi nó mang những nét riêng. Mỗi một ngôi trường có những đặc thù, vì vậy trong thiết kế cũng cần tạo ra những nét riêng”. Ngoài ra, trụ sở UBND các phường, xã hoặc các phòng, ban là nơi người dân thường xuyên đến, vì vậy càng cần chú trọng hơn về mặt mỹ quan.

Để xứng đáng là đô thị loại I trong chương trình chỉnh trang đô thị, Biên Hòa đã đưa những công trình nguồn vốn ngân sách vào chỉnh trang tăng thêm mỹ quan. Hiện TP.Biên Hòa đang thực hiện quy hoạch chi tiết các phân khu để sau khi phê duyệt sẽ mời gọi đầu tư các dự án cho phù hợp. Nhiều người dân Biên Hòa cũng mong đợi các công trình lớn sau này khi xây dựng nên thuê đơn vị tư vấn giỏi về kiến trúc để tạo ra những điểm nhấn cho thành phố ven sông vừa tôn được nét đẹp thơ mộng nhưng giữ được nét truyền thống văn hóa lịch sử lâu đời và không mất đi vóc dáng đô thị năng động hiện đại.

Vân Nam