Dịch cúm đe dọa: Vẫn bày bán gia cầm không qua kiểm dịch

PN - Long An, Tây Ninh, Bà Rịa-Vũng Tàu và nhiều tỉnh miền Trung… đã xuất hiện cúm gia cầm. Trong khi đó, phần lớn gia cầm từ những tỉnh này được đưa về TP.HCM tiêu thụ.

Bày bán công khai chim cút mổ sẵn không theo quy định

Đối phó lực lượng kiểm tra

Hiện nhiều điểm bán gia cầm sống, giết mổ tại chỗ diễn ra rầm rộ thường ngày đã cất giấu gà, vịt, chim... vào trong nhà hoặc “sơ tán” đi nơi khác, chỉ để mỗi chiếc lồng sắt trống trơn. Dù không trưng bày công khai nhưng chiếc lồng sắt ngầm báo cho khách biết “muốn mua có liền”. Tại khu chợ trên đường Lê Thị Hồng (P.17, Q.Gò Vấp) có đến năm điểm bày lồng hoặc trưng bảng “có bán gà ta”. Người bán đon đả mời chào: “gà, vịt, chim câu, chim cút đều có đủ, muốn hàng làm sẵn có liền, còn hàng “nóng” thì đợi 10 - 15 phút”. Khác thường ngày là khách không còn được vào tận lò chọn, chỉ báo cần mấy con, mỗi con khoảng bao nhiêu ký rồi đợi nhận hàng. Phần lớn gà, vịt, chim sống đưa từ Tây Ninh, Đồng Nai lên, không qua kiểm dịch, kiểm soát thú y.

Ghi nhận tại một số điểm bán, giết mổ gia cầm sống trái phép tại những “điểm nóng” như: cầu Tham Lương (Q.Tân Phú), chợ Cầu (Q.Gò Vấp giáp Q.12), đường Phạm Hùng (Q.8), đường Lê Đức Thọ (Q.Gò Vấp)…, những người buôn bán gia cầm sống thường ngày cũng không còn công khai bày vịt, gà sống ra vệ đường buôn bán hoặc giết mổ tại chỗ như trước. Thay vào đó, gà vịt được làm sẵn, bọc trong túi ni lông để nguyên chân, đầu (phân biệt với gà công nghiệp, gà đông lạnh) được bày bán. Tại một điểm bán thịt gà, vịt thuộc chợ tự phát trên đường Tân Sơn (P.12, Q.Gò Vấp), chủ hàng nhanh nhảu mời mua thịt gà, vịt giết mổ sẵn, khẳng định “hàng vừa giết mổ, thịt còn nóng”. Khi chúng tôi ngỏ ý muốn mua vịt sống lấy tiết để đánh tiết canh thì chủ hàng bảo ngồi đợi để gọi điện người nhà làm sẵn, hãm tiết rồi đem tới.

Tại khu chợ tự phát gần Bệnh viện Q.12, vào các giờ cao điểm buổi sáng do có sự xuất hiện của nhân viên thú y, nhân viên trật tự nên không có bóng dáng một con gà, vịt sống nào, nhưng sau khoảng 15g, gia cầm sống bắt đầu được bày ra. Trên tuyến đường Lê Đức Thọ, Q.Gò Vấp, người bán ngang nhiên bày hai-ba con vịt làm sẵn, không bao gói. Chiều 17/2, chúng tôi chứng kiến cảnh người bán gia cầm tại chợ Lê Thị Hồng (Q.Gò Vấp) nhanh tay giấu hết gà, vịt mổ sẵn đang bày la liệt trên bàn, dồn vào thùng để vào bên trong. Chỉ chưa đầy năm phút sau khi lực lượng kiểm tra đi qua, gà, vịt lại ê hề trên bàn, từ nguyên con, nửa con, góc tư, đùi, cánh, đầu, chân, lòng…, khách muốn mua gì chọn nấy.

Lòng mề gà phơi nắng mặc ruồi nhặng, bụi bặm

Có bao bì nhãn hiệu cũng không yên tâm

Hiện nay, tại các chợ truyền thống đều có các điểm bán gà, vịt trên quầy sạp và sản phẩm có nhãn hiệu hẳn hoi, nhưng gà, vịt này có đảm bảo chất lượng hay không lại là vấn đề khác.

Theo quy định, sản phẩm gia cầm đông lạnh phải được bày bán, bảo quản trong các tủ bảo ôn, bảo đảm nhiệt độ bảo quản trong suốt quá trình mua bán, từ 5 - 100C. Nhưng thực tế, nhiều điểm bán không hề trang bị tủ bảo ôn hoặc có “cho vui”, gà, vịt vẫn bày tùy tiện, không bao gói...

Ngày 18/2, dạo các chợ An Nhơn, Xóm Mới (Q.Gò Vấp), chúng tôi nhận thấy có hơn 10 điểm bán gà, vịt, chim cút. Một người bán hàng giới thiệu gà, vịt mới nhưng nhìn kỹ, bao bì nhãn hiệu P.T. đã phai hết ngày sản xuất, hạn sử dụng, chưa kể sản phẩm không còn nguyên trạng và phần da, thịt có màu xanh, bốc mùi hôi. Tương tự, sản phẩm trên bao bì ghi nhãn hiệu T.B., B.M… cũng không còn nguyên trạng, bao bì bị xé, người mua khó biết được gà, vịt có đúng là sản phẩm của nhãn hiệu in trên bao bì hay không.

Đại diện một số doanh nghiệp trên khẳng định, khi công ty đưa sản phẩm ra thị trường, đã tuân thủ đúng quy định về kiểm dịch thú y, kiểm soát giết mổ và đảm bảo các khâu từ đóng gói, vận chuyển đến nơi bày bán, được bảo quản trong nhiệt độ từ 5 - 100C. Còn việc xé bao bì, không bảo quản trong tủ bảo ôn là người bán đã làm sai quy định. Giám đốc một doanh nghiệp cho rằng: “Không loại trừ khả năng bao bì của nhãn hiệu A, nhưng sản phẩm là của đơn vị B, C do người bán tuồn vào tiêu thụ. Vì, theo nhu cầu thị trường, sản phẩm đã được chế biến đa dạng từ nguyên con, phân nửa, góc tư, đầu, cánh, cổ, chân, lòng riêng thì cớ gì phải xé bao bì, bán riêng lẻ”.

Nhiều nguy cơ lây lan dịch bệnh

Nhiều vụ vận chuyển, kinh doanh, giết mổ gia cầm sống trái phép tại TP.HCM liên tục bị phát hiện trong những ngày qua. Ngày 18/2, đoàn kiểm tra liên ngành huyện Bình Chánh, TP.HCM phát hiện bảy trường hợp buôn bán, giết mổ gia cầm trái phép, thu giữ tang vật gồm 15 con gà, vịt lông, vịt làm sẵn, chim bồ câu. Tại chợ Bình Chánh, thuộc xã Bình Chánh, đối tượng giết mổ gia cầm trái phép tại chợ cho người cảnh giới, khi phát hiện có đoàn kiểm tra, đối tượng tẩu thoát tang vật. Cùng ngày, đoàn kiểm tra tại địa chỉ B1/26 tổ 1, ấp 2, xã Vĩnh Lộc B (do ông Nguyễn Văn Ngọc, SN 1976 làm chủ hộ) phát hiện tình trạng giết mổ gà trái phép. Đối tượng chống đối đoàn kiểm tra, đưa gà vào trong nhà, khóa trái cửa. Đoàn phải yêu cầu chính quyền địa phương hỗ trợ xử lý.

Theo số liệu của Chi cục Thú y TP.HCM, lực lượng chức năng đã phát hiện 45 điểm giết mổ, kinh doanh gia cầm trái phép tại 24 chợ, khu vực thuộc 12 quận, huyện. Trong đó huyện Bình Chánh, Q.12, Q.8 và Q.9 là những quận có số điểm bán vi phạm nhiều nhất. Riêng số điểm kinh doanh sản phẩm gia cầm không đúng quy định thì phát hiện 21 điểm tại 14 chợ, khu vực ở tám quận, huyện.

Trao đổi với Báo Phụ Nữ chiều 18/2, ông Huỳnh Tấn Phát, Phó Chi cục trưởng Chi cục Thú y TP.HCM cho biết, việc tồn tại 45 điểm giết mổ, kinh doanh gia cầm trái phép nói trên đang tiềm ẩn nhiều nguy cơ lây lan dịch bệnh, vì gia cầm đưa về những điểm này đều không rõ nguồn gốc, không được kiểm dịch. Rủi ro không chỉ cho người giết mổ, kinh doanh, buôn bán hay cho người mua và sử dụng mà còn ảnh hưởng cả cộng đồng, vì những điểm này hoạt động trong các khu dân cư tập trung. Cũng theo ông Phát, sau cuộc họp trực tuyến với Bộ Nông nghiệp - phát triển nông thôn chiều 18/2, thành phố sẽ sớm thành lập ba đoàn thanh tra để tăng cường công tác phòng chống dịch. Các quận, huyện cũng sẽ được chỉ đạo quyết liệt hơn trong việc giải quyết 45 điểm “nóng” này.

 Nguyễn Cẩm - Đăng Thư