Nữ sinh Hmông là học sinh tiêu biểu toàn quốc

Mồ côi cha mẹ, 8 tuổi Tảo được đưa vào trung tâm bảo trợ xã hội tỉnh Lào Cai và từ cô bé Hmông không biết tiếng phổ thông, em vươn lên trở thành học sinh tiêu biểu toàn quốc.

Ngày 19/10, em Chấu Thị Tảo (lớp 10 chuyên Văn, trường THPT chuyên Lào Cai) được vinh danh trong lễ tuyên dương nhà giáo, học sinh tiêu biểu năm học 2015-2016 do Bộ Giáo dục và Đào tạo tổ chức. Nữ sinh người dân tộc Hmông chia sẻ, đây là thành quả lớn cho những nỗ lực không ngừng nghỉ của bản thân nhiều năm qua.

Sinh ra ở một xã vùng cao của huyện Bắc Hà (tỉnh Lào Cai), năm Tảo được 2 tuổi, mẹ em mất vì bệnh, để lại 3 người con, cậu út mới tròn một tháng tuổi.

Bố của Tảo sau đó lấy mẹ kế, người phụ nữ này nhiều lần đánh đập các con riêng của chồng. Có lần, mẹ kế đã đánh gẫy chân chị gái của Tảo chỉ vì hai chị em ngồi học khi được bác họ cho quyển vở. "Đó là quãng thời gian em không bao giờ muốn nhớ tới nhưng lại chẳng thể quên", nữ sinh nói, giọng nghẹn ngào. 

Năm Tảo 8 tuổi, bố em qua đời, hai chị em bị buộc nghỉ học để ở nhà làm ruộng. Nhìn các bạn tung tăng tới lớp, cô bé Hmông yêu con chữ không khỏi tủi lòng. Ước mong được đi học vẫn chảy bỏng trong em.

Em Chấu Thị Tảo (lớp 10 Văn, THPT chuyên Lào Cai). Ảnh: Quỳnh Trang.

Năm 2007, Chấu Thị Tảo và em trai được đưa vào trung tâm bảo trợ xã hội tỉnh Lào Cai (chị gái do quá 12 tuổi nên không được nhận). Tại đây, em thực hiện ước mơ tiếp tục tới trường, học cùng các bạn kém 2 tuổi. Do quên tiếng phổ thông, khi vào lớp 1, Tảo gặp nhiều khó khăn trong học tập và giao tiếp với mọi người. Mất một kỳ học không ngừng cố gắng, nữ sinh Hmông mới hòa nhập được với các bạn ở thành phố Lào Cai.

Xác định học tập là con đường duy nhất để thay đổi số phận, khẳng định bản thân và khiến mọi người có cái nhìn khác về mình, Chấu Thị Tảo ra sức đèn sách. Chuyện thức khuya dậy sớm với em là rất bình thường. Những đợt ôn thi, Tảo học bài đến 3-4h sáng. 

Nhiều năm liền đạt danh hiệu học sinh giỏi toàn diện, năm lớp 8, Tảo còn tham gia nghiên cứu khoa học và đạt giải nhì cấp tỉnh với đề tài Thực trạng và giải pháp vấn đề xâm hại tình dục trẻ em trên địa bàn tỉnh Lào Cai. Nữ sinh cho biết, bản thân là người dân tộc thiểu số, em biết sự bất cập, thiếu hiểu biết về nạn xâm hại tình dục trẻ em ở vùng cao. Tảo cũng tiếp xúc với một số đối tượng bị xâm hại, nhưng sau đó lại phải nhận sự kỳ thị của cộng đồng. Vì vậy, em muốn đưa ra các giải pháp giúp các bạn tự bảo vệ được mình.

"Em đặt ra giải pháp là các trường tăng cường bài giáo dục giới tính, kỹ năng sống, giao lưu với công an..., để học sinh biết cách xử lý khi ở một mình với người lạ hoặc có nguy cơ bị xâm hại. 3 trường trung học ở Lào Cai sau đó đã áp dụng mô hình này", Tảo cho biết.

Năm học vừa qua, Tảo đạt giải Nhì thi học sinh giỏi tỉnh. Em đồng thời đỗ cấp ba chuyên Lào Cai - ngôi trường mơ ước của nhiều người học.

"Chấu Thị Tảo có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn nhưng em luôn lạc quan, mạnh mẽ và có nghị lực lớn. Tảo ham học, tích cực xây dựng bài trên lớp, có khả năng hùng biện tốt. So với bạn cùng trang lứa, Tảo có nhận thức về cuộc sống sâu sắc hơn", giáo viên chủ nhiệm lớp 10 Văn (THPT chuyên Lào Cai) Nguyễn Thị Hạnh nói. Cô cho biết, nữ sinh Hmông rất được lòng bè bạn, thầy cô. Các học sinh, phụ huynh trong lớp cũng nhiệt tình giúp đỡ cô bé mồ côi cha mẹ. 

Cuộc sống ở trung tâm bảo trợ xã hội tỉnh Lào Cai mang đến cho Chấu Thị Tảo nhiều niềm vui khi được tới trường, ở cùng anh chị em đồng cảnh. Em bảo, đó là một may mắn bởi nếu không được trung tâm đón về, có lẽ em đã thành nạn nhân của nạn tảo hôn như bao bạn cùng tuổi ở quê nhà. Thấu được nỗi vất vả của người con gái khi phải kết hôn sớm, hiểu rõ nạn phân biệt nam nữ ở vùng cao, nữ sinh Hmông mong ước được học cao rồi về làm cán bộ phụ nữ để tuyên truyền, giúp người dân xóa bỏ các cổ tục. 

"Mồ côi cả mẹ lẫn cha là nỗi đau mà đến giờ em vẫn chưa thể vượt qua. Đôi lúc chỉ vì điều gì rất nhỏ, em cũng có thể bị tủi lòng. Do đó, em muốn đem sức mình, giúp đỡ được nhiều nhất có thể cho cộng đồng vùng cao, để giảm bớt những thiệt thòi, thiếu thốn của người dân nơi đây", nữ sinh 17 tuổi nói.

Quỳnh Trang