Tàu chiến Mỹ lần đầu được phép cập cảng New Zealand sau ba thập kỷ

Tàu khu trục USS Sampson được phép cập cảng New Zealand vào tháng 11, chuyến thăm đầu tiên của một tàu chiến Mỹ từ khi quốc đảo này thông qua luật chống hạt nhân cách đây hơn 30 năm.

Tàu USS Sampson. Ảnh: US Navy.

USS Sampson, tàu khu trục tên lửa lớp Arleigh Burke, dự kiến tham dự lễ kỷ niệm thành lập Hải quân Hoàng gia New Zealand lần thứ 75 từ ngày 17 đến 22/11.

"Tôi chấp thuận (tàu USS Sampson) sau khi xem xét kỹ lời khuyên từ Bộ Các vấn đề Đối ngoại và Thương mại", Reuters dẫn lời Thủ tướng New Zealand John Key hôm nay nói.

Giữa những năm 1980, New Zealand thông qua luật phi hạt nhân, cấm mọi tàu sử dụng năng lượng hạt nhân hoặc vũ trang hạt nhân. Thủ tướng chỉ có thể chấp thuận nếu ông tin tàu quân sự nước ngoài đến quốc đảo không vũ trang hạt nhân.

Luật không quy định nước ngoài phải xác nhận hay phủ nhận năng lực hạt nhân trên tàu của họ. Tuy nhiên, Washington chọn cách không nói rõ ràng, dẫn đến việc hai nước gặp bế tắc, buộc Wellington phải áp dụng luật với mọi tàu Mỹ.

Mỹ và Australia coi luật của New Zealand vi phạm Khối hiệp ước An ninh quân sự Australia - New Zealand - Mỹ (ANZUS) năm 1951. Năm 1986, Mỹ tạm dừng các nghĩa vụ đối với New Zealand theo hiệp ước.

Dù có bất đồng, Wellington và Washington vẫn là đồng minh thân cận. New Zealand hỗ trợ Mỹ trong cuộc chiến chống khủng bố ở Afghanistan và đã phái binh sĩ giúp huấn luyện các lực lượng vũ trang Iraq.

Như Tâm