Nghị sĩ Mỹ muốn xử rắn với yêu sách biển đảo của Trung Quốc

Một tàu hải giám Trung Quốc. Ảnh minh họa: Xinhua

Đa số nghị sĩ thuộc hai đảng tham gia buổi điều trần của quốc hội Mỹ hôm qua đều ủng hộ mạnh mẽ sự hiện diện quân sự của Mỹ tại khu vực châu Á-Thái Bình Dương.

AP dẫn lời ông Steve Chabot, nghị sĩ đảng Cộng hòa, cho biết Bắc Kinh đang có những hành vi "xâm phạm nguy hiểm" và định từng bước chiếm đoạt các vùng biển chủ quyền tranh chấp bằng vũ lực, với "hy vọng sai lầm rằng Nhật Bản, các nước Đông Nam Á và Mỹ sẽ miễn cưỡng chấp nhận". 

Quan điểm trên cũng nhận được sự đồng tình của các nghị sĩ đảng Dân chủ. Nghị sĩ Ami Bera cho hay "các hành động đe dọa và khiêu khích của Trung Quốc nhằm khẳng định chủ quyền trên biển là không thế chấp nhận được".

Cuối tháng 11/2013, chính quyền tỉnh Hải Nam của Trung Quốc thông qua quy định mới, trong đó yêu cầu các tàu cá nước ngoài phải xin giấy phép mới được thăm dò hoặc đánh bắt cá tại hai phần ba Biển Đông, nơi đang có tranh chấp chủ quyền giữa nước này và một số nước ASEAN, trong đó có Việt Nam.

Quy định mới này bắt đầu có hiệu lực từ ngày 1/1 và các tàu vi phạm có thể bị phạt tiền lên đến 500.000 nhân dân tệ (82.600 USD). Trong một số trường hợp, tàu đánh cá có thể bị tịch thu và thủy thủ đoàn bị truy tố theo luật pháp Trung Quốc.

Quy định mới của Trung Quốc ra đời không lâu sau khi nước này đơn phương thiết lập Vùng Nhận dạng Phòng không (ADIZ) trên biển Hoa Đông, bao trùm quần đảo tranh chấp Senkaku/Điếu Ngư. Động thái này của Bắc Kinh vấp phải sự phản đối mạnh mẽ của Washington, Tokyo và Seoul.

"Phản ứng của Mỹ trước sự ép buộc của Trung Quốc là biện pháp quan trọng nhằm chứng minh tính hiệu quả của chính sách dịch chuyển về châu Á của chính quyền Obama, cũng như niềm tin của các nước trong khu vực với sức mạnh Mỹ", chuyên gia Bonnie Glaser thuộc Trung tâm nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế nhận định.

Ông Jose Cuisia, đại sứ Philippines tại Mỹ, hôm qua cho hay Manila muốn có quan hệ tốt với Bắc Kinh, nhưng không thể chấp nhận việc Trung Quốc ngăn chặn ngư dân Philippines đánh bắt cá trong vùng đặc quyền kinh tế của nước mình.

Hôm 10/1, Philippines tuyên bố Bắc Kinh đã vi phạm luật quốc tế. Cùng ngày, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam Lương Thanh Nghị khẳng định những yêu sách đơn phương mà Trung Quốc áp đặt tại Biển Đông là bất hợp pháp và vô giá trị.

Đức Dương